Contactallergie - wetenswaardigheden over dit onderwerp

Wat is een contactallergie?

Bij een contactallergie worden de symptomen veroorzaakt door directe aanraking van de huid of het slijmvlies met het allergeen. Het eerste contact verloopt zonder symptomen, maar het organisme raakt wel overgevoelig. Bij hernieuwd contact met de stof reageert het lichaam allergisch en wordt het immuunsysteem van de huid geactiveerd. Op de huid ontstaat een ontstekingsreactie om het allergeen af te weren. De contactallergie is alleen beperkt tot de huidzones die in direct contact zijn geweest met het allergeen.

Er zijn verschillende soorten contactallergieën:

Contacturticaria of netelroos:
In dit geval is er sprake van een onmiddellijke allergische reactie van het type I. De huid jeukt erg en is rood van kleur met blaarachtige zwellingen. Deze reacties kunnen een tot twee dagen duren en komen slechts enkele minuten na het contact met het allergeen voor.

Contacteczeem of contactdermatitis:
Hierbij gaat het om een late allergische reactie van het type IV met een ontsteking van de bovenste huidlagen. Dit is bekend als de acute vorm van de klassieke contactallergie. Symptomen zoals zwelling, roodheid, vochtige plekken, blaren, roos en huidschilfers komen voor. Deze symptomen gaan meestal gepaard met ernstige jeuk. Eczeem ontwikkelt zich pas 24 tot 72 uur na contact met het allergeen. Het geneest meestal volledig. Een voorbeeld hiervan is nikkelallergie.

Degeneratief contacteczeem:
Door voortdurend contact met het allergeen kan er chronisch degeneratief huideczeem ontstaan. Door voortdurend contact met water, oplosmiddelen en zeep wordt de vet- en zuurmantel van de huid beschadigd. Er ontstaan scheuren in de opperhuid, waardoor ziekteverwekkers en allergene stoffen in de huid kunnen binnendringen. De allergenen worden dan verder getransporteerd via de bloedvaten en het lymfesysteem. Dit kan huidreacties veroorzaken op plaatsen die niet in contact zijn geweest met de allergenen. De initiële ontstekingsreactie vermindert, maar vervolgens treedt er een verdikking van de huid op en een sterke keratinisatie.

Diffuus contacteczeem:
Stof (droge plantendelen, thee, cement) en geurstoffen (etherische oliën, parfum, spray) kunnen contacteczeem veroorzaken dat niet beperkt blijft tot één plek, maar op meerdere plekken tegelijk kan voorkomen.

Niet-allergische contactreacties:
Niet alle vormen van contacteczeem zijn te wijten aan allergische reacties. Het aanraken van een brandnetel zal bijvoorbeeld bij iedereen dezelfde reactie veroorzaken. In dit geval is het eczeem te wijten aan de toxische en bijtende werking van de irriterende stoffen.
Deze stoffen die netelachtige huiduitslag veroorzaken zijn onder andere lange- en korteketenvetzuren, morfine, atropine en aminozuren.

Wat kan een contactallergie veroorzaken?

Theoretisch gezien kan elke stof allergische huidreacties uitlokken, zelfs volledig onschadelijke stoffen in alledaagse producten - zowel natuurlijke als synthetische. Sommige stoffen komen echter vaker voor als allergenen dan andere. Hier volgen enkele voorbeelden:

• Nikkel - bv. in ritssluitingen, knopen, sieraden, brilmonturen, mobiele telefoons of tatoeagemateriaal
• Geurstoffen - bv. in zepen, wasmiddelen, parfums of cosmetica
• Planten - bv. kamille, duizendblad, primula's of bijvoet
• Etherische oliën - bv. pepermuntolie, sinaasappelolie of citroenolie
• Conserveermiddelen - bv. in crèmes, reinigingsmiddelen of muurverven
• Kleurstoffen - bv. in haarverf, schoenpoetsmiddel, lak of tatoeageverf
• Latex - bv. rubberen handschoenen, ballonnen, fopspenen, pleisters, oordopjes of kauwgom

Symptomen van contactallergieën:

• Contacteczeem
• Netelroos met galbulten

Hoe wordt een diagnose gesteld?

Op basis van de door de patiënt beschreven symptomen wordt een diagnose gesteld. De patiënt vertelt wanneer de symptomen voor het eerst optraden en waar het eczeem zich precies bevindt. Verder worden er huidtests uitgevoerd. Er worden pleisters op de rug gekleefd. Na één tot drie dagen kan de huid een reactie vertonen. Als een bepaalde reactie (blaren/roodheid) wordt vastgesteld, krijgt de patiënt een allergiepaspoort. In de meeste gevallen wordt het bloed van de patiënt dan ook onderzocht op antilichamen.

allnatura tips en advies

Hoe kan een allergische reactie worden voorkomen?

• Allergiepatiënten dienen contact met hun allergeen consequent te vermijden. Speciale beschermende handschoenen en zalven kunnen hierbij helpen.
• Voor de huidverzorging dienen zeepvrije wasmiddelen te worden gebruikt.
• Het bestaande huideczeem wordt behandeld met lokale medicatie.
• Gevolgsziekten die worden veroorzaakt door schimmels en bacteriën moeten apart worden behandeld.
• Patiënten krijgen een allergiepaspoort en dienen dit altijd bij zich te dragen.